کتاب پرورش شتر

کتاب پرورش شتر مناسب برای علاقه مندان به پرورش این حیوان می باشد.

آخرین گزارش سازمان جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۶ ، عوامل ریسک را برای تحولات اقتصادی قرن حاضر، ۲۹ مورد مطرح نموده است. همه این عوامل از پیش زمینه تغییرات اقلیمی تبعیت می کنند که مهمترین ویژگی مربوط به گرم شدن زمین ناشی از سوخت فسیلی (تولید دی اکسیدکربن) و مواد مشابه مانند گاز متان است که مورد آخر به حد زیادی به جمعیت و پرورش دام های اهلی برای رفع احتیاجات بشر مربوط می شو د.

نظر به ویژگی های بارز این حیوان، بسیاری از دانشمندان معتقد هستند با توجه به مخاطراتی که در آینده دنیا با آن مواجه است بی تردید شترها یکی از منجیان انسان ها خواهند بود.

در اکوسیستم گرمسیری و نیمه گرمسیری، با مشخصه هایی چون گرمای شدید، تبخیر فاحش، بارندگی جزیی آن هم با پراکنش نامنظم و اختلاف زیاد درجه حرارت در شبانه روز (که گاه به بیش از ۳۵ درجه می رسد)، فقدان آب به ویژه آب قابل شرب که عرصه را بر ادامه حیات هر موجودی تنگ می کند، شتر تنها دامی است که با داشتن خصوصیات بیولوژیکی استثنایی در چنین شرایط دشواری زیست و تولید می کند و با عادات چرایی خاص خود سبب حفظ و احیای این مراتع می شود.

این حیوان قادر است در دمای ۴۰ درجه هوا و ۵۰ درجه شن صحرا را که حیوان دیگری توان عبور ندارد، مسافر خود را به مقصد برساند. وجود شتر برای صحرانورد، راهبری برای حضور در صحرا است و بدون او نمی توانند ادعای ادامه حیات داشته باشند.

شترها نقش قابل توجهی در بقاء و حیات انسان ها به خصوص در بخش وسیعی از آفریقا و آسیا دارند. این نقش عمیق و شگرف موجب شده که این حیوان در اغلب جمعیت های روستایی و عشایری به بخشی از زندگی، فرهنگ و باورهای مردم تبدیل شو د. به گونه ای که در این جوامع داشتن شتر مایه افتخار و نشان قدرت، معیاری برای اعتبار اجتماعی و اساس بقاء خانواده و قبیله بوده و هست. مونس و راه گشای مردان به خصوص در شرایط سخت و مناطق بیابانی بوده است.

اگر چه به دلیل پیشرفت های چند دهه اخیر نقش شتر در زندگی انسانها کم رنگتر شده و استفاده از آن در کارهای کشاورزی، حمل و نقل و نیروی نظامی کاهش پیدا کرده است، ولی هنوز هم در برخی مناطق به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک زندگی بدون وجود شتر سخت و دشوار است. شتر برای ساکنین این مناطق، تامین کننده نیازهای روزانه زندگی و هم وسیله ای برای کسب درآمد است. خوشبختانه در سال های اخیر کاربردهای جدیدی برای شتر تعریف شده و استفاده از این حیوان در صنعت گردشگری، فعالیت های ورزشی، مراسم، جشن های ملی و مذهبی و فیلم های تاریخی افزایش و گسترش یافته است.

و در خانواده شترسانان شترهای یک کوهانه به دلیل گستردگی و میزان جمعیت دارای بیشترین اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هستند. برای توسعه و پایداری مناطق حاشیه کویر باید به بهره برداری منطقی و پایدار و حفظ منابع برای آیندگان توجه داشت. نزدیک نیمی از مراتع کشور در وضعیت بسیار فقیر و فقیر قرار دارند که به خاطر شرایط اقلیمی، عمدتاً در آنها گیاهان شورپسند و نباتات خاردار می روید و شتر مهم ترین دامی که با این اقلیم تطابق یافته و تولیدمثل و بازده اقتصادی دارد.

چنان چه مدیریت درستی بر این مراتع اعمال شود، افزایش ظرفیت چند برابری جمعیت شتر و تولید محصولات آن را شاهد خواهیم بود. زیرا اگر حداقل ۵۰ درصد از این مراتع به پرورش شتر اختصاص یابد و جهت هر نفر شتر مولد ۵۰ هکتار مرتع در نظر گرفته شود، ظرفیت نهایی پذیرش شتر در این زیستگاه ها در وضعیت فعلی مراتع، ۴۰۰ هزار نفر شتر مولد (کل گله ۸۰۰ هزار نفر) برآورد می شود که چند برابر جمعیت فعلی است و با توجه به در نظر گرفتن روش های جدید بهبود و توسعه مراتع، این رقم قابل افزایش خواهد بود.

برخلاف سایر دام های اهلی که مسائل علمی پرورش دام پیشرفت فراوانی پیدا کرده و در بهبود و توسعه آن ها به کار گرفته می شود، در مورد شتر این بحث کمتر دخالت پیدا کرده است و اطلاعات پرورش شتر بیشتر سینه به سینه از پدر به پسر انتقال یافته است و بازتابی از فرهنگ، آداب و رسوم مردم عشایر و پرورش دهندگان شتر در هر منطقه است.

برای رهایی از این حالت باید سیاست های پرورش علمی با اهداف تولیدی متناسب با توانمندی های هرگونه و نژادی از شتر برنامه ریزی شود و بر آن اساس از علوم اصلاح نژاد، تغذیه، تولید مثل، بهداشت، جایگاه و مدیریت پرورش همراه با بالا بردن فرهنگ مدیریت پرورش شتر دامداران، بهره جست. تا این حیوان مانند دیگر دام های اهلی بتواند در چرخه اقتصاد و تولید (گوشت، شیر، کرک، پوست، داروئی و فرآورده های بیولوژیک) نقش خود را ایفا نماید. از طرف دیگر تنوع زیاد و گستردگی شترها، ابزار و فرصت بسیار مناسبی است، تا متخصصین علوم ژنتیک و اصلاح نژاد، به کمک دانش و تکنولوژی روز حداکثر استفاده را از این حیوان با ارزش ژنتیکی بالا بنمایند.